نانو دراپ از جمله تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته و توانمندی است که از آن به منظور اندازه گیری غلظت های RNA و DNA استفاده می شود. از این دستگاه آزمایشگاهی برای آن سری از آزمایش هایی استفاده می شود. که دارای حجم کارایی بالایی می باشند همچون آنالیز نمونه های آزمایشگاهی مختلف. در واقع دستگاه نانو دراپ یک راه حل مقرون به صرفه در صنعت آزمایشگاهی می باشد. ساخت این دستگاه به منظور اندازه گیری غلظت های نوکلئیک اسید در حجم نمونه های یک میکرو لیتر طراحی شده است. که با قابلیت پیشرفته ای که دارد باعث شده است زمان اندازه گیری برای نمونه های آزمایشگاهی تا حدودی کاهش پیدا کرده و دیگر نیازی به استفاده از کووت نباشد.

نانو دراپ بر اساس قانون Beer عمل می کند. وقتی نور تک رنگ (نور با طول موج خاص) از یک محلول عبور می کند، معمولاً بین غلظت املاح و شدت نور منتقل شده رابطه کمی وجود دارد، یعنی هرچه نمونه غلظت بیشتری داشته باشد، نور کمتری نیز از طریق آن منتقل می شود.

اهمیت دستگاه نانودراپ در آزمایشگاه مولکولی و ژنتیک :

به منظور بالا بردن کارایی و کیفیت تست های مولکولی (ژنتیک)، فناوری نانودراپ اسپکتروفتومتر ابداع شد. اهمیت این فناوری بخصوص پس از همه گیری ویروس کرونا در سطح جهانی و رواج تست های PCR برای تشخیص این بیماری افزایش یافت. قدم اول در تستهای مولکولی اخذ نمونه از بیمار است. در مرحله بعد ژنوم (DNA-RNA) از نمونه بیمار استخراج می شود و نهایتا ژنوم استخراج شده برای تکثیر و شناسایی در فرایند تست PCR قرار می گیرد.

اهمیت دستگاه نانودراپ اسپکتروفتومتر در بررسی موفقیت آمیز بودن فرایند استخراج ژنوم از نمونه بیمار است. این فرایند به عوامل متعددی از جمله کیفیت نمونه اخذ شده از بیمار، کیفیت کیتهای بکار رفته برای استخراج، مهارت اپراتور و … بستگی دارد. فناوری نانودراپ اسپکتروفتومتر به آزمایشگر این امکان را می دهد که قبل از قرار دادن نمونه ها در تست PCR نسبت به اندازه گیری کمی مقدار ژنوم استخراج شده بر حسب نانوگرم بر میکرو لیتر و تعیین در صد آلودگی ژنوم استخراجی بپردازد. اگر کیفیت فرایند استخراج بر اساس خروجی های دستگاه نانو دراپ مناسب بود این نمونه می تواند برای انجام تست PCR ارسال شود. استفاده از دستگاه نانودراپ از ارسال نمونه های نامناسب به تست PCR جلوگیری کرده و باعث صرفه جویی در هزینه نیروی انسانی، کیتهای مصرفی و زمان تست می شود.

از آنجا که حجم نمونه ژنوم استخراج شده بسیار کم است، فناوری نانودراپ امکان تست حجم بسیار کم (میکرو لیتری) از نمونه را فراهم کرده است. در ضمن چون غلظت ژنوم در این نمونه ها بسیار بالا است امکان اندازه گیری کمی ژنوم را بر حسب نانوگرم بر میکرو لیتر بدون نیاز به رقیق سازی فراهم می آورد . بر این اساس است که امروزه فناوری نانودراپ اسپکتروفتومتر جایگزین اسپکتروفتومترهای معمول (اندازه گیری نمونه با کووت یک سانتی متری) در آزمایشگاههای ژنتیک شده است.

محصول نانودراپ کمپانی Blue-Ray علاوه بر اندازه گیری کمی مقادیر DNA ، RNA و Protein در حجم 1 میکرولیتر و بدون نیاز به رقیق سازی، کل بازه طیفی 190 تا 1000 نانومتر را هم برای نمونه تحت تست اندازه گیری کرده و در کسری از ثانیه طیف کامل آن را به کاربر ارائه می دهد. این دستگاه فوق العاده را مجموعه پارمیس طب ارائه می کند.

مزایای استفاده از دستگاه نانو دراپ در آزمایشگاه :

-حجم نمونه یک میکرولیتر به صرفه جویی در پروب منجر می شود این امر به ویژه در کار ما مهم است که در آن از RNA جدا شده از بیوپسی های بافت استفاده می کنیم) بنابراین هر نانوگرام RNA را با ارزش می سازد.

-همچنین، به دلیل اینکه نمونه را می توان به سادگی با پاک کردن قطره از سطح اندازه گیری خارج کرد، می توان تعداد زیادی نمونه را در یک بازه زمانی نسبتاً کوتاه تجزیه و تحلیل کرد.

-استفاده از نانودراپ برای بررسی کیفیت پروب، اکنون یک روش استاندارد در آزمایشگاه است.

-بر خلاف سایر اسپکتروفتومترها، نانودراپ قادر به اسکن نمونه ها در محدوده 750-220 نانومتر است.

-این یک ویژگی خوب است زیرا می تواند اطلاعات مهم تحلیلی (مانند بررسی کارایی ترکیب رنگ) را در اختیار شما قرار دهد.

-برای آزمایشگاههایی که تقاضای بالایی برای تجزیه و تحلیل نمونه دارند، این ابزار یک راه حل مقرون به صرفه است. که در مدت بسیار کوتاهی هزینه خود را برمیگرداند.

قابلیت های دستگاه نانو دراپ:

-قابلیت اندازه گیری غلظت و کیفیت اسید های نوکلئیک

-اندازه گیری غلظت پروتئین ها

-دارای سیستم مونیتورینگ

-اندازه گیری دانسیته سلول ها

-اندازه گیری غلظت پروتئین های خالص بصورت مستقیم

-قابلیت ذخیره سازی کردن اتوماتیک کلیه اندازه گیری ها به تفکیک جذب در نانومتر

-عیب یابی از کیفیت فیزیکی اجزاء دستگاه

-اندازه گیری غیر مستقیم غلظت میکس پروتئینی بارسم منحنی استاندارد

-اندازه گیری و تعیین غلظت RNA, DNA